Harmandalı Kasabası

Harmandalı tıpkı Anadolunun diğer yerlerinde olduğu gibi 1000 yıllık bir geleneğin devam ettiği bir yerdir. Zaman içinde değişikliğe uğrasada halen özünden sapmadan geleneklerin devam ettiğini görmekteyiz.

Dünya toplumları arasında Aile yapısının en kuvvetli şekilde devamını sağlayan

Türk Aile yapısını öne çıkaran temel dinamikler vardır.Bu gün hayatta olan özellikle 80’li yaşlardaki insanlarla yapılan görüşmelerde bu temel değerlerin ilk bakışta anlamsız gelmesine rağmen her bir uygulamanın derin bir anlamının olduğu ortaya çıkmaktadır.Bir ailenin nasıl kurulduğundan yola çıkarak şu aşamalardan geçtiğini görmekteyiz.

Genelde görücü usulü ile yapılan tanışma ile işe başlanır. Damat ve gelin adayının

bir ortam hazırlanarak görüşmeleri sağlanır. Görüşme esnasında her iki tarafta konuşmadan ziyade refleksler ile birbirini tanımaya yönelirler.Örneğin: Kız oğlana çay ikram eder,Ancak şekeri vermez,oğlan başlar şekersiz çayı karıştırmaya.aralarında şöyle bir diyalog geçer;Oğlan çayı karıştırırken , kız;

-Bir deve katarı geçiyor der.Oğlan ise,

-Yükü şeker olsa bari der.

Buna benzer diyaloglar yaşanmakla bilikte bu anlamlı görüşmeden sonra ilk adım atılmış olur.

İkinci aşamada aileler arasında bu işin resmileşmesi (İlan edilmesi) için kız tarafında dünür gitme toplantısı yapılır.Bu toplantıya iki tarafında 1.nci derecede yakınları davet edilir. Kahveler içilir burada ince bir nokta kız oğlanın sabrını ölçmek için kahveye tuz koyar. Kahveler içildikten sonra bu güne kadar hiç değişmeyen cümle ile söze başlanır.”Allah’ın Emri Peygamberin Kavli ile Kızınız………’ı oğlumuz ……’a istiyoruz diye söze başlanır. Karşı taraf bu zamana kadar gelişmelerden haberdar olduğu için Madem Gençler birbirleri ile anlaşmışlar bizede hayırlı olsun demek düşer diye iş tatlıya bağlanır.

Bu kurulacak ailenin ilk temel taşı niteliğindedir. Daha sonra 6 ay ile 1 yıl arasında değişen nişanlılık dönemi başlar.Buradaki amaç her iki tarafın bu zaman zarfı içerisinde birbirlerini daha iyi tanımalarıdır. Nişanlılık dönemi bittikten sonra taraflar yine toplanarak düğün gününün tespiti ve hazırlıkların başlatılması yönünde karar alırlar. Önceleri Perşembe günü başlayan ve 4 gün süren düğünler günümüzde Cuma günleri başlayıp 3 gün sürmektedir.



Cuma namazı kılındıktan sonra camide bayrak duası edilir ve cami cemaatı oğlan evine davet edilir.Cuma günü başlayan yemek verme işi günün her saatinde Pazar günü öğleye kadar devam eder. Bayrak yemeği yendikten sonra davet amacıyla genç kızlar ve erkeklerden oluşan bir gezi düzenlenir. İkinci gün kına gecesi tertip edilir. Kız t arafında

köyün tüm kadın ve erkekleri toplanır. Orada kızın bundan böyle baba evinden ayrılma vaktinin geldiğini hatırlatan kimi zaman ağlatan kimi zaman güldür en gösteriler yapılır.

Örneğin; Geline kına yakılırken önce içli türkülerle gelin ve annesi başta olmak üzere

orada bulunan kadınların tamamı ağlar. “Yüksek Yüksek tepelere ev kurmasınlar, Aşrı aşrı memlekete kız vermesinler “ diye başlayan türkü eşliğinde oyunlar oynanır.

Diğer taraftan yardımlaşma ve dayanışmanın en güzel örneğine şahit olunur.Her gelen davetli bir zarf içinde ekonomik durum ve akrabalık derecesine göre değişen miktarlarda nakti yardımlarda bulunur.Bu yardım evlenen çiftlere ekonomik açıdan önemli bir katkı sağlar.

Beklenen an gelmiştir. Tatlı bir heyecan yaşanmaktadır. Yapılan olağan adetlerden sonra gelinin baba evinden ayrılık vakti gelmiş duyguların zirve yaptığı bir an yaşanmaktadır. Baba kızının karşısına geçerek ;

- Bundan böyle evin gittiğin yerdir, dört atanın hakkı birdir, orayı evin bilecek onları atan olarak görecek aile bütünlüğünü ve kutsiyetini korumak için elinden geleni yapacaksın. Diye öğütler verir. Vedalaşma faslı bitmiştir artık.Oğlan tarafında sevinç kız tarafında hüzün vardır.Gelin baba evinden başlayan oğlan evinde sona erecek bir yolculuğa çıkar. Adet olduğu üzere mezarlıkta dualar edilir. Daha sonra gelin damadın evine gelir. Detayları ile birlikte gelin içeri alınır.Düğün sahibi misafirler tarafından tebrik edilerek toplu yemeğe geçilir.